هنوز بحران کرونا به پایان نرسیده و جامعه بشری تاثیرات آن را تماما بر زندگی و حیات خود لمس نکرده است. اما همین درجه از تاثیرات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن وقفه ای که این بحران در مبارزه بر سر رفاه، امنیت و آزادی ایجاد کرده بود را به سرعت پشت سر میگذارد. امروز میلیونها نفر دیگر به خیل عظیم فقرا و محرومینی که پیش از "کرونا" هم با فقر و محرومت و بیکاری دست و پنجه نرم میکردند، اضافه شده است. میلیونها نفری که علاوه بر معیشت با معضل سلامت، تامین بهداشت، سوء استفاده دولتها از "بحران کرونا" در محدود کردن آزادیهای مدنی و برای مقابله با خیزشهای اجتماعی روبرو اند. "بحران کرونا" اگر برای مدتی کوتاه وقفه ای در اعتراضات و خیزشهای اجتماعی علیه نابرابری و تبعیض و برای رفاه و آزادی، انداخت، امروز همان خیزشها را با قدرت، خشم و نفرت، با گستردگی و عمق بسیار بیشتری در مقابل حاکمین در سرتاسر جهان قرار داده است. مردم از حالا و در دل بحران کرونا خود را برای تقابلهای بنیادی با حاکمین و سیستم آماده میکنند. معترضین در فرانسه به حق اعلام کرده اند باید برای "شورشی به طعم خشم وبه بوی دود و آتش" آماده شد!
حتی میدیای رسمی دیگر از "فاجعه همگانی"، "ویروس دمکرات"، "همه با هم در این جدال قربانی میدهیم" و "کرونا طبقاتی نیست" نمیگویند، برعکس از ابعاد فاجعه در میان مردمی که سالها است در فقر و بی امکاناتی به سر میبرند، از تاثیرات تعرض های پی در پی به معیشت مردم، به دستمزدها و بیمه بیکاری تا قطع خدمات پزشکی و بهداشتی، از مقایسه بودجه های نظامی و پزشکی و ....، از تاثیرات منفی "خانه‌نشینی اجباری میلیاردها نفر و آغاز موج نارضایتی و حتی شورش علیه وضعیتی که پایانی بر آن متصور نیست"، از هشدار و آمادگی دستگاههای اطلاعاتی دولتها برای مقابله با شورش گرسنگان و عصیان مردم به تنگ آمده از فقر و نا امنی، میگویند. بوی دود و آتش و خشم پائینی ها به مشام همگان رسیده است. خشم و خیزشهایی که قبل از بحران کرونا سراسر جامعه بشری را از ایران، عراق و لبنان تا فرانسه و مکزیک و بولیوی و..... در بر گرفته بود، امروز یکی بعد از دیگری دوباره سربلند میکنند. ظاهرا عقربه ها به عقب باز میگردند!
در ایران "بحران کرونا"، بحران اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و نفرت مردم محروم از حاکمیتی که جز سرکوب و توحش و فقر و ناامنی ارمغانی برایشان نداشته را عمیقتر و گسترده تر کرده است. اعتراضات و اعتصابات کارگری بر سر معیشت، بر سر حفظ امنیت بهداشتی در مقابل کرونا، اعتراض به تعرض جدید حاکمیت زیر لوای "تعیین دستمزد سالانه"، اعتراض کارگران، معلمان، دستفروشان و .... دوباره از سر گرفته و در جریان است. هیچ بحران و "بلای طبیعی" نمیتواند جدال طبقاتی را برای مدت طولانی متوقف کند.
در عراق دولت حاکم خود را برای مقابله با موج جدیدی از اعتراضات وسیع و توده ای آماده میکند. خیزش برای رفاه، آزادی و علیه قومی و مذهبی کردن جامعه و برای سرنگونی کل طبقه حاکم دوباره سربلند کرده است. در چند روز گذشته بغداد، علیرغم ممنوعیت رفت و آمد، شاهد اعتراضات توده ای و درگیری میان تظاهرکنندگان و نیروهای سرکوب بود. مردمی که بدون کمترین امکانات و بی دفاع از مقابل ویروس کرونا رها شده اند، مردمی که "بحران کرونا" زندگی شان را تهدید میکند و "بحران معیشت" شان را صد برابر کرده است را نمیتوان با پزهای "برای حفظ زندگی تان درخانه بمانید" در خانه هایشان زندانی کرد. مردم محروم و طبقه کارگر دو راهی "مرگ بر اثر کرونا یا گرسنگی" را قبول نمیکند، راه سوم، راه پایان دادن به این وضعیت و مسببین واقعی آن راهی است که مردم محروم عراق انتخاب کرده اند.
در لبنان مردم معترضی که بیش از یکسال خیابانها بیروت را به تصرف خود درآورده بودند و حاکمیت موزائیکی قومی-مذهبی را با بحرانی عمیق روبرو کرده بودند، اینبار و علیرغم "ممنوعیتهای کرونایی" حاکم، با شعار "از گرسنگی می‌میریم یا کرونا؟" دوباره به خیابانها آمده و با نیروهای سرکوب درگیر شدند.
در تل آویو هزاران نفر در اعتراض به تشکیل دولت ائتلافی نتانیاهو و بنی گانتز، از تلاش نتانیاهو در سوءاستفاده از بحران کرونا برای فرار از روند قانونی رسیدگی به اتهام‌های فساد مالی‌اش دست به تجمع زدند.
فرانسه، قلب طپنده اعتراضات اجتماعی در اروپا، دوباره شاهد اوجگیری اعتراضات جلیقه زردها است. اعتراضاتی که اینبار قوی تر و گسترده تر، نه فقط علیه سیاستهای ریاضت اقتصادی ماکرون، که علیه تحقیر شهروندان، علیه تبعیض در حفظ جان شهروندان و عدم رسیدگی به وضعیت بهداشتی بخشهای محروم جامعه، علیه خشونت پلیس، علیه سیاست وقیحانه "اتحادیه کارفرمایان" برای شکستن بار بحران اقتصادی بر دوش طبقه کارگر و اعلام "ضرورت از خودگذشتگی و کار بیشتر کارگران برای جبران خسارات اقتصادی"، بورژوازی حاکم در فرانسه را به جنگ میطلبد. پاریس سه شب است شاهد تظاهرات و درگیری میان جوانان معترض و نیروهای پلیس است. بحران کرونا، ناتوانی دولت در مقابله با این بحران، تاثیرات سالها تعرض به خدمات اجتماعی و پزشکی، بخشهای وسیعتری از مردم، از کارگران و سازمانهای کارگری تا کارکنان بخشهای درمانی، پرستاران را به جلیقه زردها ملحق کرده است. سندیکاهای کارگری از امروز خود را برای تسخیر خیابانها پس از پایان قرنطینه آماده میکنند.
هشدار دستگاه اطلاعاتی فرانسه و بریتانیا به "خطر شورش های پسا کرونا"، به رادیکال شدن اعتراضات موجود، به خشم جامعه از ناتوانی دولتهای حاکم در حفظ زندگی شان، خشم مردم از "ناتوانی دولتها در مدیریت بحران کرونا" و ضرورت "آمادگی رودررویی با جامعه ای عصیان زده و معترض"، گوشه ای از آمادگی بورژوازی برای جدالهای اجتماعی پسا کرونا است. سربلند کردن اعتراضات توده ای و رادیکال، آمادگی بورژوازی برای مقابله با آن از حالا مختصات جهان پس از کرونا و تقابلهای اجتماعی و طبقاتی آنرا ترسیم میکنند.
اضافه شدن میلیونها نفر به ارتش بیکاران، افزایش میلیونی فقر و محرومین در کنار عریان شدن هرچه بیشتر ابعاد تعرضی که بورژوازی طی چند سال گذشته به سطح معیشت اکثریت جامعه، آشکار شدن عمق کثافت و ضدیت کاپیتالیسم با زندگی، رفاه و سعادت شهروندان، آتش خشم و نفرتی جهانی را دامن خواهد زد. پشت پرده "بحران" و "شوک کرونا" زمزمه های شکست سیاسی ایدئولوژیک بورژوازی و بیداری طبقاتی را میتوان شنید.
۲۳ آوریل ۲۰۲۰
منتشر شده در نشریه هفتگی حکمتیست شماره ۳۰۴